Kulp
Diyarbakırın Kulp İlçesi Hakkında;
Kulp ya da eski adıyla Pasûr, Diyarbakır ilinin en uzak ilçesidir.
* Yüzölçümü: 1.601 m²
* Merkez nüfusu: 7.504 (2000 yılı)
* Köy nüfusu: 42.978 (2000 yılı)
* Diyarbakır?a uzaklığı: 135 km
Silvan'ın kuzeyinde yer alan ilçe kış aylarında uzun süre kar altında kalır. Volkanik ve birinci derecede deprem bölgesi olan sarp bir bölgede kurulan Kulp, eski bir yerleşim merkezidir. İdari yapı olarak merkez, bir belde (Ağaçlı), 3 bucak (Ağaçlı, Hamzalı, Aygün), 50 köy ve 120 mezradan oluşmaktadır. İlçe merkezi, Eski, Yeni, Yeşilköy ve Tepecik Mahallelerinden oluşmaktadır. Yerel halk ise Zaza'lardan oluşur.
Kulp adının çoğu kaynaklardan adını madenci topluluklar olan Khalib?lere dayandığını belirtirler.Kulp?a yerli halk "Başkale" de der. Bu ismin geçmişteki medeniyetlerin ilçeye kurdukları kaleden kaynaklandığı rivayet edilir (Kefrum Kalesi). Kulp adını ise bölgeye egemen olan "Kulpo" adlı bir derebeyinden aldığı sanılmakta idiyse de bölge halkının kulp işçiliğinde çok ileri gittiği yapılan kazılardan anlaşıldıktan sonra ismin gerçek kaynağı anlaşılmıştır.
Tarihçe
Asıl ismi 'Pasûr' olan Kulp'un isim kökeni toprak yapısından gelmektedir.Kulp ilçesinde kırmızı renkli 'terra rosa' olarak ta bilinen toprak türü ve ilçenin dağ eteğinin üzerinde olması sebebiyle 'Peya - Sor' ismiyle anılır. Tarihte ilk yerleşmelerin kurulduğu yerlerden biri olan Kuzey Mezopotamya bölgesinde su kaynaklarının bol olduğu bir coğrafyada kurulduğundan cazibeli bir yerleşme olma özelliği süregelmiştir. Sümerler, Mitanniler (Huriler), Urartular, Kimmerler, Medler ve İskender)?in hakimiyetine girmiştir. Bir süre Ermeni hakimiyeti de bölgede hüküm sürmüştür. M.S. 226'da Roma egemenliğine giren Kulp, 637 yılında ise Halid bin Velid tarafından işgal edilmiştir. Bir süre Cizre'ye, sonra Diyarbakır'a ve Silvan'a bağlanmış, Şeyhoğulları, Büveyhoğulları, Mervanoğulları eline geçmiş, 1515 yılında burayı Osmanlılar işgal etmiştir. 1540 tarihli tahrir defterinde Kulp, Diyarbekir eyaletine bağlı 11 ocaktan biri olarak görülmekteydi. Daha eskilerde Muş vilayetine bağlı kalmış, 1927 yılına dek Lice sancağına bağlı bir bucak iken, aynı yıl ilçe haline gelmiştir.
Coğrafya ve ekonomi
İpek böcekleri
İlçe ekonomisi coğrafyanın tarıma elverişli olmamasından ötürü hayvancılığa, arıcılığa, ipek böcekçiliğine dayalıdır. Bir kesim de Kulp Çayı?dan yapılan balıkçılıkla geçimini sağlamaktadır. Kulp balığı bölge de tatlı su balıklarından en leziz olanıdır. Bölgenin dağlık olması büyükbaş hayvancılığı tetiklemiştir. Ayrıca ilçede dut ağaçlarının yoğun olarak bulunması sadece dut yaprağı ile beslenebilen ipek böceklerinin yetişmesine ve Türkiye?de 3.önemde ipek böcekçiliği yapılmasını sağlamıştır (1. İstanbul, 2. Bursa). Ceviz, küçük tatlı soğan, ve yerli elma, armutve bol miktarda üzüm de ilçede yetişmektedir.
İlçe de görülmeye değer yerler Kefrum Kalesi, Kanîkan Mağaraları (tavsiye edilir), Badikan mıntıkasındaki İmam-ı Gazali Türbesi, Kale-i Ulya, Cikse Kalesi, Büyük Kaya, Karpuzlu ve Konuklu Köyü Çiçekli Mezrasında bulunan tarihi kiliseler, Düzce Köyü'nde oldukları sanılan İnkaya Köyü, harabeleri olan Bahemdan Köyüdür. Narlıca Köyünun (sos vadisi) bulunan şifalı su kaynagıda ilgi çeken yerler arasında görülür.
Kulp Fotoğrafları
Kulp ya da eski adıyla Pasûr, Diyarbakır ilinin en uzak ilçesidir.
* Yüzölçümü: 1.601 m²
* Merkez nüfusu: 7.504 (2000 yılı)
* Köy nüfusu: 42.978 (2000 yılı)
* Diyarbakır?a uzaklığı: 135 km
Silvan'ın kuzeyinde yer alan ilçe kış aylarında uzun süre kar altında kalır. Volkanik ve birinci derecede deprem bölgesi olan sarp bir bölgede kurulan Kulp, eski bir yerleşim merkezidir. İdari yapı olarak merkez, bir belde (Ağaçlı), 3 bucak (Ağaçlı, Hamzalı, Aygün), 50 köy ve 120 mezradan oluşmaktadır. İlçe merkezi, Eski, Yeni, Yeşilköy ve Tepecik Mahallelerinden oluşmaktadır. Yerel halk ise Zaza'lardan oluşur.
Kulp adının çoğu kaynaklardan adını madenci topluluklar olan Khalib?lere dayandığını belirtirler.Kulp?a yerli halk "Başkale" de der. Bu ismin geçmişteki medeniyetlerin ilçeye kurdukları kaleden kaynaklandığı rivayet edilir (Kefrum Kalesi). Kulp adını ise bölgeye egemen olan "Kulpo" adlı bir derebeyinden aldığı sanılmakta idiyse de bölge halkının kulp işçiliğinde çok ileri gittiği yapılan kazılardan anlaşıldıktan sonra ismin gerçek kaynağı anlaşılmıştır.
Tarihçe
Asıl ismi 'Pasûr' olan Kulp'un isim kökeni toprak yapısından gelmektedir.Kulp ilçesinde kırmızı renkli 'terra rosa' olarak ta bilinen toprak türü ve ilçenin dağ eteğinin üzerinde olması sebebiyle 'Peya - Sor' ismiyle anılır. Tarihte ilk yerleşmelerin kurulduğu yerlerden biri olan Kuzey Mezopotamya bölgesinde su kaynaklarının bol olduğu bir coğrafyada kurulduğundan cazibeli bir yerleşme olma özelliği süregelmiştir. Sümerler, Mitanniler (Huriler), Urartular, Kimmerler, Medler ve İskender)?in hakimiyetine girmiştir. Bir süre Ermeni hakimiyeti de bölgede hüküm sürmüştür. M.S. 226'da Roma egemenliğine giren Kulp, 637 yılında ise Halid bin Velid tarafından işgal edilmiştir. Bir süre Cizre'ye, sonra Diyarbakır'a ve Silvan'a bağlanmış, Şeyhoğulları, Büveyhoğulları, Mervanoğulları eline geçmiş, 1515 yılında burayı Osmanlılar işgal etmiştir. 1540 tarihli tahrir defterinde Kulp, Diyarbekir eyaletine bağlı 11 ocaktan biri olarak görülmekteydi. Daha eskilerde Muş vilayetine bağlı kalmış, 1927 yılına dek Lice sancağına bağlı bir bucak iken, aynı yıl ilçe haline gelmiştir.
Coğrafya ve ekonomi
İpek böcekleri
İlçe ekonomisi coğrafyanın tarıma elverişli olmamasından ötürü hayvancılığa, arıcılığa, ipek böcekçiliğine dayalıdır. Bir kesim de Kulp Çayı?dan yapılan balıkçılıkla geçimini sağlamaktadır. Kulp balığı bölge de tatlı su balıklarından en leziz olanıdır. Bölgenin dağlık olması büyükbaş hayvancılığı tetiklemiştir. Ayrıca ilçede dut ağaçlarının yoğun olarak bulunması sadece dut yaprağı ile beslenebilen ipek böceklerinin yetişmesine ve Türkiye?de 3.önemde ipek böcekçiliği yapılmasını sağlamıştır (1. İstanbul, 2. Bursa). Ceviz, küçük tatlı soğan, ve yerli elma, armutve bol miktarda üzüm de ilçede yetişmektedir.
İlçe de görülmeye değer yerler Kefrum Kalesi, Kanîkan Mağaraları (tavsiye edilir), Badikan mıntıkasındaki İmam-ı Gazali Türbesi, Kale-i Ulya, Cikse Kalesi, Büyük Kaya, Karpuzlu ve Konuklu Köyü Çiçekli Mezrasında bulunan tarihi kiliseler, Düzce Köyü'nde oldukları sanılan İnkaya Köyü, harabeleri olan Bahemdan Köyüdür. Narlıca Köyünun (sos vadisi) bulunan şifalı su kaynagıda ilgi çeken yerler arasında görülür.
Kulp Fotoğrafları
Yorumlar
Yorum Gönder